Ocalić od zapomnienia Sromowce Wyżne na starej fotografii

ikona

Dzięki zaangażowaniu wielu osób Spółka dla Zagospodarowania Wspólnoty Gruntowej we wsi Sromowce Wyżne wydała album ze starymi zdjęciami. Zdjęcia przekazali mieszkańcy wsi, a zebrali je i ułożyli panowie Stanisław i Wojciech Górecki. Nadzór nad techniczną stroną sprawował Ryszard M. Remiszewski. 

Spółka dla Zagospodarowania Wspólnoty Gruntowej we wsi Sromowce Wyżne powołana została decyzją Prezydium Powiatowej Rady Narodowej z dnia 21 maja 1964 roku na podstawie art. 25 ust. z dnia 28 czerwca 1963 roku o zagospodarowaniu wspólnot gruntowych. Zebranie założycielskie odbyło się dnia 13 września 1964 roku. Co ciekawe do dnia dzisiejszego Spółka liczy 125 udziałowców, a ta sama liczba gospodarzy zakładała Wspólnotę Gruntową. W początkowych latach Spółka zajmowała się działalnością rolniczą, przede wszystkim utrzymaniem pastwisk. W dzisiejszych czasach Spółka prowadzi wielotorową działalność, poczynając od zarządu nad gruntami wspólnoty, jej racjonalnego zagospodarowania zgodnie z charakterem użytku, poprzez działania mające na celu podnoszenie walorów krajobrazowych i agroturystycznych, a kończąc na promocji regionu. W ten ostatni typ działalności wpisuje się podtrzymanie dziedzictwa kulturowego poprzez inicjatywy o wydaniu niniejszego albumu, zwłaszcza w kontekście zbliżającego się jubileuszu 700-lecia miejscowości i parafii, która jest jedną z najstarszych na Podhalu. Zarząd Wspólnoty Gruntowej dziękuje tym wszystkim mieszkańcom Sromowiec Wyżnych, którzy udostępnili fotografie z prywatnych zbiorów. Jednocześnie podziękowania kieruje dla Stanisława i Wojciecha Góreckich za uporządkowanie i opisanie zebranych zdjęć.

Pomiędzy rodziną, a wielką ojczyzną zawarty jest mały świat własnej wsi, osiedla czy miasta. Jest to Mała Macierz ze swoją historią, którą odkrywa się stopniowo od dziecka, kształtuje w wieku dojrzałym i z lubością się w niej zanurza na starość, próbując nie dopuścić do jej zapomnienia. Społeczność lokalna ma swoją kulturę. Jest zapisana piórem, wyryta w drzewie, ułożona z kamienia, wykrzyczana w pieśni, a także utrwalona na kliszy fotograficznej. Wszystko to pozwala człowiekowi określić się, aby w teraźniejszości umiał się odnaleźć i odkrył swoje miejsce na ziemi. Nawet śmierć ma wówczas znaczenie przejścia, a nie smutku i tragedii. Ludzie z fotografii – prababcie i pradziadowie – zapełnili swoje biografie dobrem i złem, świętością i grzechem, z przewagą bieli lub czerni. Jakkolwiek żyli (sam Bóg jeden wie) pozostała po nich pamięć i krew płynąca w organizmach współczesnych sromowian. Ich już nie ma. Pozostała po nich ta sama ziemia, która ich karmiła, ugory, które uprawiali, lasy i drzewa, które zasadzili, zagrody i domy, w których mieszkali, oraz cmentarz i kościół, w którym gromadzili się, aby chwalić Stwórcę. My, przejęliśmy po nich te same kłopoty i radości, będąc kolejnymi biegaczami w sztafecie pokoleń. Wejście w świat starej fotografii jest momentem dość niebezpiecznym dla nas współczesnych, śpieszących się niewiadomo dokąd ludzi. Niebezpiecznym, ponieważ
grozi odkryciem innego świata, związanego z przemijaniem i obumieraniem przyrody oraz człowieka. Podświadomie płynie również przekaz mówiący o harmonii i pięknie odradzającym się co roku, w tym samym krajobrazie. Album, będący hołdem dla przeszłości, jest oczywiście małym wycinkiem z 700-letniej historii Sromowiec Wyżnych (dawnego średniowiecznego Przekopu). Za zadanie jednak stawia sobie przybliżenie sylwetek ludzi, zapomnianych przezwisk, sprzętów i czynności z minionych lat. Mamy nadzieję, że publikacja zachęci czytelników do zbierania i gromadzenia swoich własnych „skarbów przeszłości”, artefaktów, które dla ludzi po nas następujących będą wskazówkami, co jest najważniejsze w życiu. Przygoda z katalogowania siebie
niech będzie fascynującym zajęciem w odkrywaniu korzeni, poznaniu swojej tradycji. Do tego niech się przyczyni niniejszy album.

Cała operacja wydania książki wchodziła w zakres małych projektów w ramach działania 413 "Wdrażanie lokalnych strategii rozwoju" objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013.