Historia

Dzieje Sromowiec zespalają się organicznie a historią ziemi pienińskiej. Już w XIII wieku Klasztor Sióstr Klarysek w Starym Sączu posiada z nadania królewskiego Pieniny, aż po rejony na zaczód od Czorsztyna a zatem i Sromowce. Wtedy to ożywiły się szlaki komunikacyjne przez Pieniny, wyrobione przez kupców greckich, rzymskich i innych. Sromowce znalazły się zatem przy ważnym trakcie starożytnym idącym z Włoch, przez Koszyce, Lewoczą, Kieźmark, Spiską Starą Wieś, Nowy Targ – na północ od Bałtyku.
W XIV wieku po najeździe Tatarów nastaje nowa faza osadnictwa w Pieninach na prawie niemieckich. Niemieccy koloniści napływają od południa i wszędzie wprowadzają osiedleńcze prawo saksońskie. Kolonizacja ta zatrzymała się za czasów Kazimierza Wielkiego. Do najstarszych siedzib wraz z Czorsztynem należą właśnie Sromowce, jest to jedna z najstarszych osad u stóp Pienin.
Sromowce Wyżne nosiły najpierw nazwę Przekop. Nazwa ta pochodzi prawdopodobnie od przekopywania lasów tej wioski dla stworzenia zasieki broniącej przejścia przez Dunajec. W roku 1323 Ksieni SS. Klarysek Konstancja wydaje przywilej dla Niemca Eberhardta na sołectwo w Przekopie. W XIV w. powstała też nowa niemiecka nazwa tej wsi Szram (Schramme – Telspalt – szczelina skalna). Inni wywodzą tę nazwę od rzekomego założyciela tej wioski Szrama. Dokument z 1323 podaje, że współwłaścicielem wioski był Niemiec „Soblinus dikctus Sram”.
W roku 1327 została erygowana parafia Sromowce Wyżne pod wezwaniem św. Stanisława biskupa i męczennika – tak podają akta Kurii Biskupiej w Krakowie. Podział Sromowiec dokonał się w 1334 na Sromowce Wyżne i Sromowce Niżne (Sramowicz Superior et Inferior). Należy dodać, że Czorsztyn miał w Przekopie – Sromowcach swoją obronę na górze zamczysku (zamek z drzewa ciosanego, przetrwał do 1709 roku, spalony przez Szwedów).
Na przełomie XIV i XV w. odbywał się od Bałkanów napływ pasterzy rumuńskich i albańskich do Pienin. Włoskie prawo lokacji popierało tu gospodarkę hodowlano-pasterską. W tym czasie obszar Pienin zostaje oddany w zastaw starostom dla zabezpieczenia wierzytelności pożyczonej królowi.
Z ważniejszych dat historycznych:
W roku 1423 na polach Sromowiec naprzeciw Starej Wsi nad Dunajcem, doszło do spotkania Jagiełły z Zygmuntem Luksemburskim (wzmianka u J. Długosza). W rok później cesarz Zygmunt dążąc na koronację Zofii zatrzymał się ponownie w Sromowcach, dokąd przybył również król dński Eryk. Do końca XVI w. całe starostwo czorsztyńskie liczyło 12 osad wiejskich, między nimi też Sromowce – były to osady małe i słabo zaludnione. Starostowie rządzący twardą ręką żądali powszechnie robocizny danin i czynszów wprowadzali pańszczyznę (w Sromowcach płacono tylko czynsz). Nie ma danych odnośnie udziału włościan ze Sromowiec w buntach społecznych przeciw okrutnym starostom (marsze na Nowy Targ 1630, 1631oraz bunt Kostki Napierskiego w 1651).
Po roku 1797 dobra Czorsztyńskie objął rząd austriacki, których część sprzedał później Janowi Drohojowskiemu (Sromowce Wyżne, Sromowce Niżne, Czorsztyn, Kluszkowce, Hałuszowa, Krośnica) i w jego rodzinie pozostały aż do 1945ruku.
Zarówno zróżnicowany teren, jak i lokalny klimat wykształcił na tym niewielkim skrawku ogromne bogactwo flory.
Malownicze położenie regionu stwarza wspaniałe warunki do uprawiania turystyki. Największą atrakcją Pienin na skalę międzynarodową jest spływ przełomem Dunajca. Całość trasy wynosi 18 kilometrów.